ปัญหาสิวคงเป็นสิ่งที่กวนใจของใครหลาย ๆ คน โดยเฉพาะจุดที่เห็นเด่นชัดบนผิวหน้าอย่างสิวขึ้นหน้าผาก แม้จะทำการรักษาด้วยการเลเซอร์หรือทายาแล้ว สิวก็ยังขึ้นมาอยู่เรื่อย ๆ ซึ่งสาเหตุการเป็นสิวที่หน้าผากอาจเกิดจากความเครียด, ฮอร์โมน, วิธีการดูแลผิว และอื่น ๆ อีกมากมาย ซึ่งบทความนี้รมย์รวินท์คลินิกขอพาทุกคนมาแนะนำสาเหตุการเกิดสิวบนหน้าผากและแนวทางการรักษาสิวผดขึ้นหน้าผากกันค่ะ
สิวขึ้นหน้าผากมีกี่ประเภท
สิวขึ้นหน้าผากที่พบเห็นได้บ่อย ๆ นั้นมีหลายประเภท ซึ่งมีลักษณะแตกต่างกันทั้งขนาดเม็ดสิวและความอักเสบ โดยทั่วไปแล้วสามารถแบ่งประเภทสิวบนหน้าผากได้ดังนี้
สิวอุดตัน
สิวอุดตันขึ้นหน้าผากเกิดจากสิ่งสกปรกตกค้างอยู่ใต้ผิวหนัง เช่น เครื่องสำอาง ฝุ่นละออง เหงื่อ จับตัวรวมกันกับไขมันส่วนเกินจนเกิดการอุดตันบริเวณรูขุมขน สิวประเภทนี้มีลักษณะเป็นสิวหัวเปิดหรือสิวหัวดำที่มีตุ่มนูน ไม่มีการอักเสบ แต่จะขึ้นจำนวนหลายเม็ดจนทำให้ผิวหน้าไม่เรียบเนียน และอีกรูปแบบคือสิวหัวขาวหรือสิวหัวปิดที่ฝังตัวอยู่ใต้ผิว ซึ่งสิวประเภทหัวปิดนี้หากไม่รีบรักษาสิวขึ้นหน้าผากอาจมีโอกาสพัฒนาเป็นสิวอักเสบได้ค่ะ
สิวอักเสบ
สิวอักเสบขึ้นบนหน้าผาก เกิดจากผิวมีปฏิกิริยากับสิ่งสกปรกบนใบหน้าและสิ่งแปลกปลอมอย่างเชื้อแบคทีเรีย Cutibacterium acnes ซึ่งสามารถพบได้บนผิวชั้นนอก ตามปกติแล้วเชื้อชนิดนี้จะอาศัยอยู่บนผิวของเราแต่มีจำนวนไม่มากพอที่จะทำให้เกิดการอักเสบ แต่เมื่อใดก็ตามที่เชื้อนี้เพิ่มจำนวนมากเกินไป จะทำให้ไปกระตุ้นผิวให้เกิดการอักเสบขึ้น
นอกจากนี้ การบีบหรือกดสิวเองก็เป็นการเร่งกระตุ้นให้เกิดการอักเสบด้วยเช่นกัน สิวขึ้นหน้าผากดังกล่าวจะเป็นตุ่มแดงอย่างเห็นได้ชัด โดยอาจเป็นสิวหัวหนองหรือสิวไม่มีหัวได้ค่ะแต่เมื่อสัมผัสจะรู้สึกเจ็บ
สิวผด
สิวผดที่หน้าผากมีสาเหตุหลักเกิดจากแสงแดด (Polymorphous Light Eruption) กับรังสี UVA ซึ่งบริเวณหน้าผากเป็นส่วนที่สัมผัสกับแดดมากที่สุด ทำให้ผิวบริเวณดังกล่าวถูกกระตุ้นจนเกิดเป็นผื่นเม็ดเล็ก ๆ กระจายอยู่ทั่วบริเวณค่ะ ด้วยเหตุนี้สิวผด จึงไม่ใช่สิว แต่เป็นอาการผิดปกติของผิว โดยที่สิวผดส่งผลให้หน้าผากไม่เรียบเนียน เมื่อสัมผัสจะรู้สึกเป็นตุ่มเล็ก ๆ จำนวนมากอยู่บริเวณผิวหนัง
สิวขึ้นหน้าผากเกิดจากอะไรได้บ้าง?
สิวขึ้นหน้าผากมีสาเหตุจากอะไรบ้าง? โดยปกติแล้วสิวขึ้นหน้าผากเกิดได้หลายสาเหตุทั้งปัจจัยภายในและภายนอก ซึ่งรมย์รวินท์คลินิกได้รวบรวมสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดสิวมาให้คุณที่ด้านล่างนี้แล้วค่ะ
1. การดูแลทำความสะอาดผิวหน้าไม่ทั่วถึง
อีกหนึ่งสาเหตุของการเป็นสิวที่หน้าผากที่พบเจอได้บ่อย คือ การดูแลทำความสะอาดผิวหน้าไม่ทั่วถึง หมายความว่าผู้ที่มีสิวขึ้นหน้าผากอาจมีวิธีการทำความสะอาดใบหน้าไม่ถูกต้องหรือล้างหน้าไม่สะอาดนั่นเอง ทำให้มีสิ่งสกปรกจากมลภาวะ เครื่องสำอาง หรือครีมกันแดดเข้าไปอุดตันรูขุมขนจนกระตุ้นผิวบริเวณดังกล่าวจนเกิดเป็นปัญหาสิวค่ะ
2. ปริมาณฮอร์โมนในร่างกาย
สิวขึ้นหน้าผากเกิดจากความไม่สมดุลของปริมาณฮอร์โมนในร่างกายได้ หากฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน (Testosterone) ถูกผลิตมากกว่าปกติทั้งของเพศชายและเพศหญิงโดยเฉพาะในช่วงเข้าสู่วัยรุ่น ฮอร์โมนดังกล่าวจะส่งผลให้ต่อมไขมันผลิตไขมันส่วนเกินเพิ่มมากขึ้น พร้อมกระตุ้นการผลิตซีบัม (Sebum) ทำให้มีผิวหน้ามัน อีกทั้งกระตุ้นให้รูขุมขนกว้าง จนนำมาสู่การเกิดสิวฮอร์โมนนั่นเอง
3. ความเครียด
ความเครียดเป็นหนึ่งในสาเหตุที่กระตุ้นให้เกิดสิวขึ้นหน้าผาก ซึ่งการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเองก็ส่งผลให้เกิดความเครียดได้ เพราะร่างกายจะผลิตฮอร์โมนที่ส่งผลต่อการทำงานของต่อมไขมัน ไม่ว่าจะเป็น นูโรเปปไทด์ (Neuropeptides), คอร์ติโซล (Cortisol), ไซโตคินส์ (Cytokines) และแอนโดรเจน (Androgens) นอกจากจะกระตุ้นให้สิวเห่ออย่างรุนแรงแล้ว การมีความเครียดสะสมบ่อย ๆ ยังส่งผลให้ใบหน้าโทรม ดูอิดโรย และสุขภาพร่างกายย่ำแย่ตามไปด้วย
4. อาการแพ้ผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางและสกินแคร์
อาการแพ้ผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางและสกินแคร์จนทำให้สิวขึ้นหน้าผาก อาจเกิดได้จากส่วนผสมในผลิตภัณฑ์ประเภทครีมบำรุงผิว ครีมกันแดด หรือครีมรองพื้น ซึ่งประกอบไปด้วยสารเคมีที่มีความเข้มข้นสูง ทำให้ผิวเกิดการระคายเคืองและถูกกระตุ้นจนเกิดเป็นสิวได้ นอกจากนี้ ผู้มีสภาพผิวบอบบางอาจมีผิวไวต่อสารเคมีเช่นกัน หากพบเจออาการแพ้ควรหยุดใช้ผลิตภัณฑ์และรีบพบแพทย์เพื่อรักษาอาการทันที
5. ใช้ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับเส้นผมบางชนิด
การใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผมบางชนิดที่มีส่วนผสมของน้ำมันมากจนเกินไป อาจทำให้เกิดความมันทั้งบนเส้นผมและบริเวณไรผมที่สัมผัสกับหน้าผาก ซึ่งก่อให้เกิดการอุดตันในรูขุมขนและเกิดสิวผดที่หน้าผากได้ สำหรับผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผมและจัดแต่งทรงผมที่มีสารเคมีความเข้มข้นสูง หากล้างออกไม่สะอาดจะทำให้เกิดสิ่งตกค้างบนเส้นผม ซึ่งทำให้มีอาการระคายเคืองจนนำมาสู่การเกิดสิวขึ้นหน้าผากได้ค่ะ
6. ผิวสัมผัสกับสิ่งสกปรก
การปล่อยให้ผิวสัมผัสกับสิ่งสกปรกบ่อย ๆ เป็นสาเหตุสำคัญทำให้สิวขึ้นหน้าผากได้ ไม่ว่าจะเป็นเหงื่อ, ละอองฝุ่น, ควัน หรือคราบเครื่องสำอางที่หลงเหลืออยู่บนใบหน้า เมื่อสิ่งสกปรกเหล่านี้ถูกสะสมเป็นจำนวนมากก็จะนำไปสู่การอุดตันตามรูขุมขนบนหน้าผาก นอกจากนี้ การนำมือไปสัมผัสหน้าผากบ่อย ๆ โดยไม่ล้างมือจะทำให้แบคทีเรียหรือสิ่งสกปรกตกค้างอยู่ตามหน้าผาก ก่อให้เกิดการสะสมและกระตุ้นให้เกิดสิวบนหน้าผากอีกเช่นกัน
สิวขึ้นหน้าผากมีวิธีรักษาอย่างไรบ้าง?
ปัจจุบันการรักษาสิวขึ้นหน้าผากให้หายอย่างถาวรหรือมีจำนวนสิวน้อยลงมีทั้งการรักษาแบบระยะสั้นและระยะยาว แต่วิธีการรักษาให้เห็นผลลัพธ์ที่มีประสิทธิภาพควรพิจารณาถึงลักษณะสิว ปัญหาผิว และสภาพผิวของคุณด้วยเช่นกัน ซึ่งวิธีการรักษาสิวผดที่หน้าผากมีด้วยกันดังนี้
การใช้ยารักษาสิวที่หน้าผาก
การใช้ยารักษาสิวตรงหน้าผากเหมาะสำหรับผู้มีสิวขึ้นหน้าผากในระดับเล็กน้อยถึงปานกลาง โดยยารักษาสิวโดยทั่วไปมีทั้งแบบรับประทานและแบบใช้แต้มบริเวณหัวสิว เพื่อลดการอักเสบและลดการอุดตันของไขมันในรูขุมขน ซึ่งยารักษาสิวสามารถหาซื้อตามร้านขายยาได้ทั่วไป แต่ยาบางชนิดจำเป็นต้องอยู่ภายใต้การดูแลและการสั่งจ่ายยาของแพทย์หรือเภสัชกรโดยตรง
ยารักษาสิวมีคุณสมบัติและส่วนผสมที่แตกต่างกัน จึงควรพิจารณาตามลักษณะสิว และสภาพผิวของแต่ละบุคคล เช่น Topical retinoids ใช้สำหรับรักษาผู้เป็นสิวง่าย ช่วยลดการอุดตันและการอักเสบ Retinoids ใช้สำหรับสิวขึ้นหน้าผากที่ทิ้งรอยสิวหรือรอยดำจากสิว จัดเป็นสารกรดวิตามินเอจึงควรใช้ตอนกลางคืน
การฉีดหัวสิวที่ขึ้นตามหน้าผาก
วิธีรักษาสิวที่หน้าผากรูปแบบนี้เหมาะสำหรับผู้มีสิวเม็ดขนาดใหญ่และอักเสบอย่างสิวข้าวสารหรือสิวไม่มีหัวเป็นไต โดยจะฉีดสารสเตียรอยด์เข้าไปที่ตำแหน่งใต้หัวสิวเพื่อทำให้สิวยุบ ลดการอักเสบ และทำให้รู้สึกเจ็บน้อยลงภายใน 2-3 วันหลังฉีด วิธีนี้เหมาะสำหรับผู้ต้องการให้สิวขึ้นหน้าผากหายแบบเร่งด่วน แต่ไม่ควรทำเป็นประจำเพราะมีโอกาสทำให้เกิดหลุมสิวได้ค่ะ
การกดสิวที่หน้าผาก
หนึ่งในวิธีรักษาสิวที่หน้าผากสำหรับผู้มีสิวหัวขาวหรือสิวหัวดำ คือ การกดสิวด้วยการใช้เครื่องมือแพทย์ (Comedone Extraction) เพราะเป็นวิธีที่ทำให้หัวสิวหลุดออกมาได้ง่ายและรวดเร็ว อีกทั้งยังช่วยลดการเกิดไขมันสะสมในรูขุมขน แต่การกดสิวที่หน้าผากสำหรับสิวอักเสบหรือสิวหัวช้างไม่ควรกดด้วยตัวเอง หากกดไม่ถูกวิธีอาจทำให้ผิวเกิดการอักเสบมากกว่าเดิม แบคทีเรียกระจายไปยังผิวส่วนอื่น ๆ ได้ง่าย และทิ้งรอยสิวบนหน้าผากได้ค่ะ
การใช้แผ่นแปะสิวที่หน้าผาก
หากมีสิวขึ้นหน้าผากสามารถใช้แผ่นแปะสิวติดบริเวณหัวสิวที่นูน เพื่อดูดซับเอาของเหลว สิ่งสกปรก หรือไขมันที่อุดตันอยู่ในผิวหนังออก ซึ่งวิธีนี้นอกจากจะช่วยให้สิวยุบตัวเร็วและแห้งไวแล้ว ยังทำให้ผิวบริเวณรอบ ๆ ไม่อักเสบเหมือนการกดสิวที่หน้าผากด้วยค่ะ การใช้แผ่นแปะสิวเหมาะสำหรับสิวหัวตื้น หากเป็นสิวอุดตันอย่างสิวหินควรเลือกใช้วิธีการรักษาแบบกดสิวจะให้ผลลัพธ์ที่ชัดเจนมากกว่า
การใช้แสงเลเซอร์ลดสิวที่หน้าผาก
การรักษาสิวขึ้นหน้าผากด้วยวิธีเลเซอร์ถือเป็นวิธีที่ได้รับความนิยมในปัจจุบัน เพราะสามารถแก้ปัญหาสิวได้อย่างมีประสิทธิภาพด้วยการใช้แสงเลเซอร์ยิงที่หัวสิวเพื่อเปิดหัวสิว หลังจากนั้นจึงค่อยบีบหรือกดสิวเพื่อเอาของเหลวและไขมันที่อุดตันอยู่ออก การรักษาสิวด้วยวิธีนี้จึงช่วยให้แผลสิวมีขนาดเล็ก หายไว และลดโอกาสการเกิดรอยดำรอยแดงจากสิวอีกด้วย
ปัจจุบันเลเซอร์สิวขึ้นหน้าผากมีให้เลือกมากมาย เช่น Dual yellow Laser, V beam Laser และ CO2 Laser เป็นต้น โดยสามารถพิจารณาตามปัญหาสิวและสภาพผิวของแต่ละบุคคล หากใครที่เจอปัญหารอยสิวและหลุมสิวร่วมด้วยก็สามารถทำเลเซอร์รอยสิวอย่าง Pico Laser เพื่อให้รอยดูจางลง และทำเลเซอร์หลุมสิวเพื่อกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนให้หลุมสิวดูตื้นขึ้นได้ค่ะ
การดูแลและป้องกันไม่ให้สิวขึ้นหน้าผาก
การดูแลผิวเพื่อป้องกันไม่ให้สิวขึ้นหน้าผากถือเป็นสิ่งที่ช่วยแก้ปัญหาการเกิดสิวได้ในระยะยาว ซึ่งวิธีลดสิวขึ้นหน้าผากสามารถทำได้ง่าย ๆ ตามคำแนะนำดังนี้
- เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวที่เหมาะสมกับสภาพผิวของตนเอง หากเป็นคนผิวแพ้ง่ายควรเลือกใช้ส่วนผสมที่อ่อนโยน ให้ความชุ่มชื้นกับผิว
- เลือกทำหัตถการที่ช่วยเสริมผิวให้แข็งแรงและช่วยกระชับรูขุมขน เช่น การเติมวิตามินให้ผิว การฉีดเมโสหน้าใส
- สิวตรงหน้าผากเกิดจากการสัมผัสแดดโดยตรงเป็นประจำ จึงควรทาครีมกันแดดที่มี SPF30 ขึ้นไป
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสหน้าผากหรือการขัด นวด เช็ดถูหน้าเป็นประจำ เพราะเป็นการกระตุ้นผิวให้อักเสบ และมีโอกาสที่สิวจะลุกลามไปยังบริเวณผิวใกล้เคียงได้
- รักษาความสะอาดบริเวณหน้าผากด้วยการล้างหน้าอย่างน้อย 2-3 ครั้งต่อวัน และทำความสะอาดอุปกรณ์ที่สัมผัสกับหน้าผากหรือบริเวณไรผมก่อนใช้งาน เช่น หมวก ที่คาดผม เป็นต้น
- ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่มีส่วนผสมของไขมัน น้ำตาล ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้สิวขึ้นที่หน้าผาก และพักผ่อนให้เพียงพอ
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับสิวขึ้นหน้าผาก
สิวที่หน้าผากกี่วันหาย
โดยทั่วไปแล้วสิวขึ้นหน้าผากสามารถรักษาให้หายได้ภายใน 4-6 สัปดาห์ ซึ่งอาจทิ้งรอยดำรอยแดงจากสิวเพียงชั่วคราว ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับประเภทของสิวและวิธีการรักษาที่เหมาะสม หากเป็นสิวอักเสบอย่างสิวหัวหนองหรืออาจใช้เวลาหายนานกว่าสิวประเภทอื่น ๆ
สิวขึ้นหน้าผากบริเวณไรผมเกิดจากอะไร
สิวขึ้นหน้าผากบริเวณไรผมอาจเกิดจากการใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผมที่มีส่วนผสมของน้ำมันทำให้รูขุมขนบริเวณหน้าผากส่วนที่ใกล้กับไรผมเกิดการอุดตัน หรือการแพ้ส่วนผสมบางส่วนทำให้ผิวระคายเคืองจนเกิดเป็นสิว ตลอดจนการมีเหงื่อตามบริเวณไรผมก็ทำให้เกิดสิวที่หน้าผากได้เช่นกัน
สิวขึ้นหน้าผาก บ่งบอกโรคอะไรได้บ้าง
สิวขึ้นหน้าผากไม่ใช่สัญญาณของโรคร้ายแรง แต่เป็นการบ่งบอกถึงปัญหาผิวหน้าที่อ่อนแอ ซึ่งสิวเกิดขึ้นได้ทุกบริเวณที่มีต่อมไขมันในร่างกาย และผิวที่สัมผัสกับสิ่งสกปรกอยู่เป็นประจำย่อมทำให้รูขุมขนอุดตันและผิวอักเสบจนเกิดเป็นสิวค่ะ
สรุป สิวขึ้นหน้าผากเกิดจากอะไร รักษาอย่างไรให้เห็นผลลัพธ์ชัดเจน
สิวขึ้นหน้าผากเกิดได้จากหลายสาเหตุซึ่งเกี่ยวข้องกับปัจจัยภายในและภายนอกร่างกาย เช่น ระดับฮอร์โมนในร่างกายไม่สมดุล, การสะสมความเครียด, อาการแพ้เครื่องสำอางและสกินแคร์ เป็นต้น ซึ่งสาเหตุเหล่านี้ทำให้เกิดไขมันอุดตันในรูขุมขนและกระตุ้นให้เกิดสิวประเภทต่าง ๆ ดังนั้น สิ่งสำคัญของการรักษาสิวให้เห็นผลลัพธ์ชัดเจน คือ การเลือกวิธีการรักษาที่หน้าผากให้เหมาะกับลักษณะสิวและสภาพผิวของตนเองค่ะ
หากใครกำลังประสบปัญหาสิวขึ้นหน้าผากและสนใจรักษาสิวด้วยวิธีการเลเซอร์หรือการทำหัตถการอื่น ๆ เพื่อแก้ปัญหาสิว ทางรมย์รวินท์คลินิกพร้อมให้คุณปรึกษากับแพทย์ผิวหนังเฉพาะทางผู้มีประสบการณ์การรักษาด้วยเครื่องมือทางการแพทย์ที่มีมาตรฐาน ให้คุณหายกังวลทั้งปัญหาสิวและปัญหาผิวค่ะ